KOH یکی از قوی‌ترین بازهای شناخته‌شده در شیمی است. این باز از نظر قوی‌بودن در کنار سدیم هیدروکسید قرار می‌گیرد. به‌جای نام رایج این ماده، ممکن است لفظ پتاس یا آب قلیایی هم به گوشتان بخورد. پتاس، از پتاسیم کلراید گرفته می‌شود. هنگام ورود پتاسیم کلراید وارد سل الکترولیتی، پتاس به‌عنوان ماده‌ی نهایی خارج خواهد شد. این ماده، خاصیت واکنش‌پذیری بسیار بالایی دارد. پس اگر از آن درست استفاده نکنید، ممکن است عامل خطر برای شما باشد. برای مثال، استنشاق گرد پتاس، باعث تنگی نفس و تحریک گلو می‌شود. این باز قلیایی، کاربردهای بسیاری را در صنعت به‌نام خود ثبت کرده است. در ادامه تعدادی از این کاربردها را در صنایع گوناگون می‌بینید.
پتاس از صنایع پتروشیمی تا صنایع غذایی کاربرد دارد. اینکه چطور می‌تواند در این صنایع نقش ایفا کند، موضوع ادامه‌ی بحث است.
در پالایش نفت، ترکیبات گوگرد باید حذف شود. پتاس در این بخش بهترین عملکرد خود را نشان می‌دهد. این باز، در نقش یک کاتالیزگر قدرتمند وارد عمل می‌شود. کاتالیرگر ماده‌ای که واکنش را انجام می‌دهد، اما خودش در طی انجام واکنش، مصرف نمی‌شود. پتاس هم با انجام یک واکنش شیمیایی باعث حذف و حل‌شدن ترکیبات گوگردی، دی اکسید کربن و گوگرد تری اکسید در گاز طبیعی خواهد شد.
کاربرد پتاسیم هیدروکسید در کشاورزی بسیار زیاد و تنوع است. در اولین کاربرد آن می‌توان به از بین‌بردن آفت‌ها اشاره کرد. این ماده، با ترکیب مواد دیگری روی گل و گیاهان اسپری می‌شود تا تمام آفات موجود در آن‌ها را از بین ببرد. در ادامه، خاصیت باز و قلیایی‌بودن پتاس، باعث تنظیم PH خاک می‌شود. علاوه‌بر تمام این موارد، خاک گیاهان نیاز به پتاسیم برای رشد دارد. برای همین کشاورزان، به کودها و خاک، پتاس اضافه می‌کنند. آب قلیایی، پتاسیم لازم برای رشد گیاه را به آن می‌دهد.
از پتاس برای تولید صابون هم استفاده می‌شود. پتاس با چربی ترکیب می‌شود تا صابون‌های مایع با غلظت بالا تولید کند. صابون‌ها تولیدشده به این روش به آب بسیار کمتری نیاز دارند. پس برای شستشو بسیار به‌صرفه هستند. گاهی از این ماده در لوازم آرایشی برای پاک‌کردن ناخن‌ها هم کمک می‌گیرند.
همان‌طور که احتمالاً بدانید مواد شیمیایی خاصیت اسیدی یا بازی دارند. این خاصیت را میزان و عدد PH تعیین می‌کند. گاهی لازم است PH بعضی مواد به سمت اسیدی‌بودن برود. در چنین موردی از پتاسیم هیدروکسید بهره می‌گیرند. برای مثال، اگر بخواهند PH یک محلول اسیدی را به سمت بازی‌شدن ببرند، پتاس بهترین کمک برای این کار است.
در تولید باطری‌ها علاوه‌بر پتاس می‌توانند از سدیم هیدروکسید هم استفاده کنند. اما همه می‌دانند که پتاس از لحاظ انتقال الکتریکی بسیار بهتر از سدیم هیدروکسید عمل خواهد کرد. به همین دلیل از محلول این ماده‌ی کاربردی به‌عنوان الکترولیت بهره می‌گیرند.
نمک‌ها و ترکیبات پتاسیمی در تولید صابون، مواد شیمیایی، کودها و حتی استخراج طلا، استفاده می‌شوند. این پتاس است که با تلاش فراوان در ترکیبات مختلف این نمک‌ها را تولید می‌کند. پرمنگنات پتاسیم و سیانید پتاسیم تنها دو نوع از نمک‌های گوناگونی است که به کمک پتاس ساخته می‌شوند.
اگر به ترکیبات بعضی از مواد دقت کنید، عبارت پتاس خوراکی را می‌بینید. پتاس در اینجا به‌عنوان غلطت‌دهنده وارد عمل می‌شود. از این نوع پتاس، در آب پنیر و شیر خشک و خامه استفاده می‌کنند. به‌علاوه، در چند سال اخیر، این ماده‌ی قلیایی در شستشوی سبزیجات و ترکیبات کارامل استفاده می‌شد. جالب است بدانید که حتی دام‌ها هم از خواص متنوع پتاس، بی‌بهره نمی‌مانند. پتاس در تولید گلیسیرین نقش دارد. گلیسرین، مکمل موادغذایی دام‌ها به‌شمار می‌رود.
در کنار پتاسیم هیدروکسید، مواد شیمیایی بسیاری را می‌بینید که شاید همان کاربردهای این ماده را داشته باشند. اما پتاس با اختلاف زیادی جلوتر از تمام آن مواد قرار می‌گیرد. ترکیبات پتاس به‌صورتی است که در مواردی می‌تواند انتقال‌دهنده و کاتالیزگر بهتری نسبت به بقیه‌ی مواد شیمیایی هم‌رده خود باشد. تمام این دلایل باعث شده تا پتاس، طرافداران زیادی در صنایع مختلف داشته باشد. از خود آزمایشگاه گرفته تا پالایشگاه‌های نفتی، خریدار این ماده‌ی مهم شده‌اند. با این حال فراموش نکنید که استفاده از پتاس مانند هر ماده‌ی شیمیایی دیگری دستورالعمل‌های خاص خود را دارد. بدون این دستورالمعل‌ها به هیچ‌عنوان نزدیک این ماده‌ی شیمیایی واکنش‌پذیر نشوید.
